Żywienie dzieci w żłobku - okiem dietetyka klinicznego
Żywienie dziecka jest niezwykle ważne dla jego rozwoju fizycznego i psychicznego. Szczególnie w okresie pierwszych 1000 dni kiedy organizm dziecka rozwija się bardzo intensywnie, jest to pierwszy moment w trakcie jego życia (drugi to skok pokwitaniowy) kiedy metabolizm przyspiesza i dostarczenie wszystkich niezbędnych mikro- makroelementów jest tak ważne dla prawidłowego wzrastania młodego człowieka i optymalnego stanu odżywienia, ale także wpływa na odległe (programowanie metaboliczne) efekty zdrowotne, warunkując między innymi:
- harmonijny rozwój oraz funkcjonowanie mózgu i zmysłów (rozwój intelektualny i psychiczny)
- prawidłowy rozwój kości, stawów oraz mięśni (rozwój fizyczny) który w przyszłości chroni przed ryzykiem zachorowania na osteoporozę,
- ochronę przed otyłością (profilaktyka zdrowotna), a otyłość to przecież wiele poważnych jej powikłań, ale także odtrącenie dziecka otyłego od grupy rówieśników.
- rzadsze występowanie chorób cywilizacyjnych (chorób sercowo-naczyniowych, metabolicznych, nowotworów), lub przynamniej łagodniejszy ich przebieg.
Czy zdrowie jest zależne od naszych genów? Tak, oczywiście, ale to My jesteśmy w stanie je aktywować lub wyłączać. To co jemy, jak spędzamy nasz czas wolny pozwala włączać odpowiedni klawisz kodu genetycznego, uruchamiając to co najkorzystniejsze. Dlatego żywienie w żłobku ma tak ogromne znaczenie dla Waszych dzieci. Ponieważ spędzają tam średnio 25% czasu w ciągu miesiąca, jedząc cztery posiłki dziennie z zalecanych pięciu dla dzieci w wieku od 1.-3. Roku życia, daje to 80% dziennego zapotrzebowania na składniki odżywcze w ciągu dnia, dlatego tak ważne jest odpowiednie żywienie Waszych pociech.
Jadłospisy układane w żłobku Pomnik Matki Polki przez Panią Beatę Wojtas są ułożone w sposób właściwy, zgodnie z rekomendacjami Instytutu Matki i Dziecka z 2020 roku dotyczących żywienia dziecka w wieku 1. -3. roku życia. Znajdują się w nich wszystkie niezbędne dla prawidłowego rozwoju grupy produktów spożywczych oraz woda mineralna która powinna stanowić podstawę napojów które dziecko pije.
Produkty zbożowe m.in. kasza jęczmienna, chleb razowy, makaron, kasza jaglana które są używane w jadłospisach w żłobku charakteryzują się dużą zawartością witamin z grupy B (b1,b2,b6), składników mineralnych (wapń, magnez, cynk, selen, miedź, mangan) oraz błonnika pokarmowego który pozytywnie wpływa na mikrobiotę jelitową.
Produkty białkowe m.in. mleko, ser żółty, ser twarogowy, jogurt naturalny zawierają niektóre witaminy z grupy B, łatwo przyswajalne białko i wapń który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu kostnego dziecka. Mleczne produkty fermentowane korzystnie wpływają na rozwój mikroflory jelitowej u dziecka kształtując jego odporność. Pierś z indyka, szynka wieprzowa i mięso z królika które są podawane jako dodatek mięsny do obiadu dostarczają niezbędnych aminokwasów które pełnią rolę budulcową w trakcie tego intensywnego okresu dla dziecka, ale oprócz białka, mięso również dostarcza żelazo hemowe, cynk, witaminy z grupy B które są bardzo ważne dla rozwijania się Waszych dzieci. W żłobku Pomnik Matki Polki nie zapomina się o rybach. Stosowane są takie odmiany ryb jak morszczuk, dorsz które dostarczają niezbędnych kwasów omega 3 (DHA,EPA) które wpływają na rozwój układu nerwowego, mózgu (97% tłuszczów omega 3 w mózgu to kwas DHA) ale również działają przeciwzapalnie, przeciwalergicznie, a w dodatku są to gatunki ryb zalecane przez WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa), EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) ze względu na znikome ilości metali ciężkich.
Niestety wiele dzieci nie je warzyw i owoców, a powinny być one podstawą naszych codziennych posiłków (więcej warzyw niż owoców). Jadłospisy które są stosowane w żłobku charakteryzują się dużą ilością różnorodnych warzyw i owoców. Ponieważ spożywanie różnego rodzaju warzyw i owoców będzie w stanie dostarczyć wszystkich mikro- makroelementów dla dziecka, np. papryka czerwona dostarczy dużej ilości beta-karotenu, witaminy C i K, a pomidory dostarczą likopenu, bardzo silnego antyoksydantu który chroni dzieci przed chorobami. Owoce takie jak: jabłko oprócz błonnika zawiera polifenole (katechina i kwercetyna) które działają przeciwzapalnie i zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne. Ponadto warzywa i owoce są źródłem błonnika pokarmowego jego frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej które wpływają pozytywnie na układ pokarmowy dzieci (chroni przed zaparciami, odżywia mikroflorę jelitową, wpływa na prawidłowego wydzielanie soków żołądkowych).
W codziennym żywieniu dzieci powinna znaleźć się szklanka soku owocowego, jako jedna porcja owoców w ciągu dnia. Bardzo ważne jest, jaki rodzaj soku podamy naszemu dziecku. Soki dosładzane syropem glukozo-fruktozowym, klarowne, niestety nie są dobrym wyborem, ponieważ zawierają duże ilości cukrów prostych oraz są pozbawione wartości odżywczych (witamin oraz błonnika pokarmowego). W żłobku Pomnik Matki Polski, kuchnia sama przygotowuje soki przecierowe ze świeżych warzyw i owoców, co pozwala zachować to co najważniejsze jest w owocach czyli witaminy (witamina C, beta-karoten), składników mineralnych (potas, magnez) i błonnik pokarmowy.
W ciągu pierwszych pięciu lat mózg dziecka osiągnie wagę mózgu dorosłego człowieka. Dojrzewanie mózgu jest procesem nierównomiernym, niektóre jego części są już dojrzałe pod koniec ciąży, a niektóre będą nabierać ostatecznego kształtu w okresie dorosłości. Dlatego tak istotne jest spożywanie produktów które dostarczają niezbędnych składników odżywczych m.in. masło (cholesterol), dorsz (kwas DHA), witaminy z grupy B (zbożowe produkty pełnoziarniste), warzywa (działanie przeciwzapalne), które znajdują się w planie żywieniowym stosowanym przez żłobek Pomnik Matki Polki.
Dodatek miodu, imbiru oraz przypraw dostarcza wielu cennych polifenoli działających ochronnie na ciało dziecka. Polifenole roślinne chronią organizm dziecka przed nadmiernym stresem oksydacyjnym który powoduje wiele chorób oraz wspomagają układ odpornościowy dziecka przed bakteriami i wirusami, zmniejszając ryzyko zachorowania na infekcję górnych dróg oddechowych.
Żywienie dziecka przebywającego w żłobku jest niezwykle istotne dla zachowania przez niego zdrowia aktualnie ale również długofalowo. Moim zdaniem żłobek Pomnik Matki Polki spełnia wszystkie normy związane z odżywianiem dzieci w wieku 1. -3. roku życia, dodatkowo dostarczając wielu ważnych składników odżywczych potrzebnych dla Waszych dzieci.
Marek Kochajkiewicz, mgr dietetyk kliniczny
Poradnia dietetyczna Zdrowepasje
W Opolu
.